Gastcolumn van onze partner Everest Law:
Sinds de omzetting van de Vijfde Antiwitwasrichtlijn moeten de aanbieders van virtuele valuta en bewaarportefeuilles zich verplicht laten inschrijven bij de toezichthoudende autoriteit FSMA, alvorens zij hun diensten mogen aanbieden op het Belgisch grondgebied. Deze verplichting gold louter voor de gevestigde aanbieders naar Belgisch recht of EER-landen die over een bijkantoor of duurzame vestiging in België beschikken.
De wet van 1 februari 2022 heeft, samen met het KB van 8 februari 2022, het toepassingsgebied van de registratieplicht verruimd. De drie krachtlijnen van de wet worden hierna besproken.
Vermoeden van vestiging in België
Tot voor kort dienden buitenlandse cryptohandelaars, wanneer zij geen bijkantoor of duurzame vestiging in België hadden, zich niet te registreren bij de FSMA.
De wet van 1 februari 2022 heeft hieraan een mouw gepast door te stellen dat deze aanbieders van virtuele valuta en bewaarportefeuilles actief in België, alsook uitbaters van Automated Teller Machines (ATM), geacht worden in België gevestigd te zijn. Dit heeft als gevolg dat deze aanbieders voortaan geregistreerd moeten zijn bij de FSMA en de verplichtingen uit de antiwitwaswetgeving moeten naleven.
Handelsverbod buiten EER
Met de wet van 1 februari 2022 wordt een verregaand handelsverbod ingevoerd voor (rechts)personen gesitueerd buiten de EER. Voor hen is het namelijk verboden om in België cryptodiensten of bewaarportefeuilles aan te bieden, zelfs als bijkomende activiteit.
De regering vreest immers dat bij een gebrek aan dergelijk verbod er zich in België heel wat buitenlandse entiteiten zouden vestigen die in eigen land niet aan antiwitwaswetgeving of enig toezicht onderworpen zijn, wat het risico op fraudepraktijken in België vergroot.
De Raad van State heeft over dit verbod o.m. gesteld dat het in strijd zou zijn met het gelijkheids- en evenredigheidsbeginsel, doch heeft de regering deze kritiek naast zich neergelegd omdat zij de doeltreffendheid van het toezicht door de FSMA op pijl wil houden.
Strafrechtelijke sancties bij niet-registratie
Bij de verruiming van de inschrijvingsplicht werd eveneens in strafrechtelijke sancties voorzien voor een inbreuk tegen de registratieplicht bij de FSMA. De aanbieder van virtuele valuta en bewaarportefeuilles die inschrijvingsplichtig is, maar toch handelt zonder geldige registratie, riskeert een gevangenisstraf van 1 maand tot 1 jaar en/of een geldboete van 50 tot 10.000 EUR. Dezelfde strafmaat is voorzien voor (rechts)personen die zich situeren buiten de EER en in België als gewoonlijke professionele activiteit diensten met virtuele valuta aanbieden.
Het moet worden opgemerkt dat de registratie bij de FSMA aan strikte voorwaarden onderworpen is. De geviseerde aanbieders moeten o.m. volgende verplichtingen nakomen:
Vennootschapsvorm: NV, CV, SE of SCE
Minimumkapitaal: 50.000 EUR
Hoofdbestuur in België
Effectieve leiding laten voeren door natuurlijke personen met passende deskundigheid en professionele betrouwbaarheid
Transparantie scheppen omtrent aandeelhouders en personen die controle uitoefenen
Handelen in overeenstemming met Antiwitwaswet
Beschikken over een interne controleorganisatie
Bijdragen in de werkingskosten van FSMA
Aanbieders van cryptodiensten die reeds actief waren in België vóór 1 mei 2022 (inwerkingtreding KB), mogen hun diensten blijven aanbieden indien zij hun activiteit aanmelden bij de FSMA voor 1 juli 2022 en daarnaast een volledig registratiedossier bij de FSMA indienen voor 1 september 2022.
