Gastcolumn Everest Law: Betaling van dienstprestaties via crypto

De loonbeschermingswet voorziet alleszins dat voor wat betreft een werknemer zijn loon in geld moet worden uitbetaald in de munt die wettelijk gangbaar is in België. Vermits Bitcoin en andere cryptovaluta geen wettig betaalmiddel zijn, is het op vandaag  evenwel niet mogelijk om het loon van een werknemer, die tewerkgesteld wordt in België, uit te betalen in crypto.

Cryptovaluta zijn vooralsnog niet te kwalificeren als een wettelijk betaalmiddel.  Om als wettig betaalmiddel in aanmerking te komen, moet een cryptomunt:

(i) de status hebben van wettelijk erkend betaalmiddel,
(ii) een centraal beheer hebben en
(iii) een fysieke drager hebben (d.i. als munt of bankbiljet).

Kenmerkend voor cryptomunten is echter dat zij een elektronisch bestaan leiden en niet afhankelijk zijn van een centrale overheid, zodat zij niet voldoen aan de kwalificatie van een wettelijk betaalmiddel.

Wat wel mogelijk is betreft de situatie waarbij een zelfstandige of onderneming zich voor het verrichten van een dienstprestatie laat uitbetalen in cryptovaluta, voor zover de betaler hiermee akkoord gaat. Hierna zullen we inzoomen op de fiscale kwalificatie van een uitbetaling van crypto in hoofde van een zelfstandige.

Wat wordt gezien als een beroepsinkomen?

In principe worden inkomsten die, rechtstreeks of onrechtstreeks, voortvloeien uit een beroepswerkzaamheid, belast als beroepsinkomsten.

Een beroepswerkzaamheid impliceert een geheel van herhaalde, voldoende talrijke en onderling verbonden verrichtingen die een bijzondere vaardigheid of organisatie vereisen. In de praktijk wordt dit getoetst aan de hand van het aantal, de onderlinge verbondenheid, de aard en de snelle opeenvolgingen van de gedane verrichtingen. Ook zal de belangrijkheid van de verrichtingen en de organisatie een rol spelen voor de beroepsmatige kwalificatie Ten slotte is het van essentieel belang dat er een winstoogmerk is. Het beroepsmatig karakter wordt bepaald door de intentie om winst te maken en niet door een effectieve winstrealisatie.

Wanneer u zich laat uitbetalen in cryptovaluta, naar aanleiding van het uitvoeren van beroepsactiviteiten, dan zullen deze inkomsten, net zoals het geval is als een regulier loon/bezoldiging, belast worden als beroepsinkomsten. Het administratief commentaar voorziet immers uitdrukkelijk dat inkomsten in het kader van beroepsactiviteiten belastbaar zijn, onafhankelijk of deze uitbetaald worden in geld of in natura.

De Dienst Voorafgaande Beslissingen zal de volgende activiteiten doorgaans eveneens kwalificeren als professionele activiteiten: active trading, het aanbieden van cryptoportefeuilles, mining. In de meeste van deze gevallen zal immers professionele en gespecialiseerde apparatuur aangewend worden.

Belastbare grondslag

In het geval dat cryptovaluta uitbetaald wordt als tegenprestatie voor bepaalde activiteiten die een beroepsmatig karakter hebben zullen de netto-inkomsten als “winst” worden belast in het belastbaar tijdperk waarin deze verkregen zijn.

De belastbare grondslag dient daarbij bepaald te worden aan de hand van de werkelijke waarde. Hiervoor kan er gekeken worden naar de wisselkoers van de cryptovaluta op de datum waarop de cryptovaluta worden toegekend, dan wel de vordering een zeker en vaststaand karakter heeft. Als deze vordering voorlopig nog niet opeisbaar is, dan zal een disconto toegepast moeten worden.

Wanneer de winst daarentegen bestaat uit meerwaarden, dan zijn deze belastbaar van zodra zij effectief worden verwezenlijkt, of – indien er een boekhouding wordt aangehouden – vanaf dat deze worden uitgedrukt in de boekhouding of jaarrekening. Om de exacte meerwaarde te bepalen zal het noodzakelijk zijn om terug te vallen op de correcte aanschaffingswaarde.

De kwalificatie als beroepsinkomen impliceert dat de belastingplichtige de beroepsmatige kosten die hij gedaan heeft in aftrek kan nemen. Hierbij kan gebruikt worden van het wettelijke kostenforfait, of wanneer de kosten hoger uitvallen kan geopteerd worden om de werkelijke kosten te bewijzen.

Wanneer de activiteiten verlieslatend blijken te zijn, dan kan de belastingplichtige deze verliezen in mindering brengen van andere winsten uit hetzelfde tijdperk en een eventueel saldo overdragen.

Meerwaarden

Wanneer de cryptovaluta uitbetaald in het kader van een beroepsactiviteit niet onmiddellijk verzilverd wordt, maar aangehouden worden dan kan de aangegroeide meerwaarde eveneens belastbaar zijn.

De meerwaarde is gelijk aan het positieve verschil tussen eensdeels de ontvangen vergoeding of de verkoopwaarde bij de vervreemding van het goed verminderd met de kosten van vervreemding en anderdeels de aanschaffings- of beleggingswaarde ervan verminderd met de voorheen aangenomen waardeverminderingen of afschrijvingen.

Meerwaarden zijn in principe belastbaar op het moment dat ze worden verwezenlijkt of moeten worden uitgedrukt in de boekhouding of jaarrekening. Wanneer het gaat om een louter uitgedrukte waardevermeerdering is er sprake van belastingvrijstelling.

Het is van groot belang om de aanschaffingswaarde correct te bepalen, door het volatiel karakter van crypto is dat een grote uitdaging. Voor de berekening zal stuksgewijs moeten gekeken worden naar de aanschaffingswaarde. Evenwel kan men de gekende technieken van voorraadwaardering toepassen zoals de “first in, first out” (FIFO) of “last in, first out” (LIFO) methode. De keuze zal een verschil maken bij het berekenen van de verschuldigde personenbelasting en moet er dus goed over nagedacht worden.

Belastingtarieven

Wanneer inkomsten als beroepsinkomen beschouwd worden dan vallen deze onder de progressieve tarieven in de personenbelasting :

Bovendien zullen er ook nog gemeentelijke opcentiemen worden bijgeteld, alsook sociale zekerheidsbijdragen.

Conclusie

Niettegenstaande cryptovaluta op vandaag geen wettig betaalmiddel betreft kan een zelfstandige zich hierin laten uitbetalen, voor zover de uitbetaler hiermee akkoord gaan. Net zoals een regulier inkomen zullen dergelijke inkomsten, die verricht worden in het kader van een beroepsactiviteit, belast worden als beroepsinkomen.

Voor de belastingplichtige is het daarbij raadzaam om zich juist te informeren wat de gevolgen zijn als er uitbetalingen in crypto gebeuren. De grote schommelingen die bij crypto kunnen voorkomen  en het progressief belastingstelsel kunnen een grote impact hebben op de portefeuille en de belastbaarheid hiervan in hoofde van de belastingplichtige.