Het was weer een bijzonder spannend weekend. De centrale bank van Zwitserland (SNB) heeft, in samenwerking met de grootste bank van Zwitserland, Union Bank of Switzerland (UBS), een overname geforceerd van het noodlijdende Credit Suisse (CS).
Dat de VS bankencrisis zou overslaan naar Europa viel te verwachten en zoals je vorig jaar al in onze nieuwsbrief kon lezen was Credit Suisse hier het perfecte slachtoffer voor.
Internationale markten halen al jaren hun neus op voor het “Zwitserse kroonjuweel” dat ooit de nummer 8 plaats bekleedde op de wereldranking van grootbanken. Aan het begin van de crisis vorige week woensdag stonden de aandelen van CS een duizelingwekkende 98% lager dan zijn hoogtepunt in 2007, een prestatie die enkel maar samengevat kan worden door het woord “shitcoin”.
Hoewel de balans van CS beduidend gezonder is dan vele van de middelgrote banken die op dit moment in slechte papieren zitten in de VS, was de bank voortdurend gehuld in een nevel van controverse en schandalen.
De bank huurde privédetectives in om de concurrentie te stalken en bespioneren. Ze waste in 2007 en 2008 drugsgeld wit van de Bulgaarse Maffia. En last but not least: ze voorzag wurgleningen aan Mozambique, gebaseerd op vervalste financiële ramingen en compleet buitensporige tarieven, die de broze economie van het land volledig in de vernieling reed. Zelfs in de bancaire wereld, waar men niet wakker ligt van een wetsovertreding meer of minder, kon CS niet langer door de beugel. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat zowel klanten als personeel van CS het bedrijf de laatste jaren in grote getale de rug toekeerden.
Ondanks de pogingen van de centrale bank van Zwitserland vorige week nog om de meubels te redden met een bailout van $54 miljard werd dit weekend snel duidelijk dat het laatst uur van CS geslagen had.
SNB was erop gebrand een nationalisering van de noodlijdende bank te vermijden en dus werd de forcing zondag 18 maart zwaar opgevoerd. De enige Zwitserse bank die over een balans beschikt om CS te absorberen, Union Bank of Switzerland (UBS), stond nochtans alles behalve te springen om CS in de armen te sluiten.
Na de boot lang af te houden kreeg UBS dan uiteindelijk toch een voorstel dat ze niet kon weigeren. Ze koopt de bank over voor $3,25 miljard, een appel en een ei vergeleken met hoeveel de bank slechts enkele weken geleden nog waard was. Bovendien krijgt ze een “liquiditeits assistentie garantie” van de centrale bank van maar liefst $108 miljard om alle schokken op te vangen moesten er de komende maanden nog lijken uit de kast vallen.
Toch is de kans groot dat de overname nog een staartje krijgt. Om te beginnen heeft de Zwitserse overheid in allerijl de wet veranderd om aandeelhouders, die normaal -altijd- moeten instemmen voor een overname, volledig buiten spel te zetten. Dat is trouwens niet het enige ongeziene precedent van dit weekend.
Dankzij de bijzondere constellatie van deze overname worden bepaalde crediteurs van CS volledig uitgevaagd (voor een som van $17 miljard) terwijl aandeelhouders toch nog een fractie van hun geld terugzien. Crediteurs hebben normaal altijd voorrang op uitbetaling tegenover aandeelhouders, dit is finance 101. Hoewel het in dit geval om een bijzondere vorm van geldschieters ging heeft de beslissing ondertussen al veel paniek veroorzaakt op de markt. We beginnen ons dan ook steeds meer en meer op glad ijs te begeven in een financiële wereld waar geen enkel principe te heilig is en geen enkele interventie te extreem.
