De tweede dijkbreuk is een feit. Op 5 oktober van 2022 waarschuwden we dat het globale financiële systeem barsten begon te vertonen en dat de UK de handdoek in de ring moest smijten vanwege het vlijmscherpe monetaire beleid van de Federal Reserve. Ondertussen heeft de wurggreep van torenhoge interesten ook de Amerikaanse kust bereikt.
Silicon Valley Bank (SVB), de 18de bank van de grootste economie ter wereld, stortte op donderdag 9 maart in na een waanzinnige bankrun. Met zijn totale balans van ongeveer $209 miljard is het de op één na grootste commerciële bank uit de Amerikaanse geschiedenis die over de kop is gegaan. Een combinatie van mismanagement en aanhoudende barslechte marktcondities leidde heel plots tot een onverwacht einde van de bank.
SVB had, volledig in lijn met het gedrag van zovele andere financiële instellingen, sinds 2009 vanwege het zeer lakse centrale bankenbeleid (ZIRP of Zero Interest Rate Policy), een waanzinnige hoeveelheid langlopende effecten aangekocht. Deze langlopende effecten, zoals staatsobligaties en mortgage-backed securities (MBS), gedijen namelijk bijzonder goed in dergelijk financieel klimaat, was de redenering.
Net zoals in de UK eind vorig jaar is het ook nu de al 18 maanden durende felle stijging van de interesten die roet in het eten kwam gooien. Sinds de grote bocht van de Federal Reserve begin vorig jaar, die het einde van het 13 jaar aanhoudende ZIRP (Zero Interest Rate Policy) beleid inluidde, begon de strategie van langetermijneffecten zich steeds meer tegen SVB te keren. Hoe hoger de interesten worden opgevoerd, hoe meer staatsobligaties aan waarde verliezen, dat is de kern van hun inverse relatie. 2022 was niet voor niets het slechtste jaar in meer dan 50 jaar voor staatsobligaties.
SVB had begin 2022 een onzinnige $91 miljard van dergelijke instrumenten in zijn portefeuille zitten. De bank had zich bovendien ook op geen enkele manier ingedekt tegen een mogelijke ommekeer in interestenbeleid. Dergelijke voor de hand liggende risico’s indekken kan nochtans relatief eenvoudig met derivaten zoals swaps en swap options. Sterker nog, gedurende zowat heel 2022 had de bank niet eens een Risk management afdelingshoofd, een onbegrijpelijke beleidsfout die zelfs de meest roekeloze hedge fund managers zou doen blozen. Gevolg is dat er naar schatting ~$25 miljard van de balans van SVB in rook is opgegaan in de laatste 12 maanden.
Moest het om eigen vermogen van de bank gaan, zou dit op zich geen desastreus wereldnieuws zijn, maar dat is natuurlijk buiten de eigenaardigheden van ons huidige bancaire systeem gerekend (fractional reserve banking). Veel van het geïnvesteerde geld kwam namelijk rechtstreeks van SVB bankrekeninghouders. Toen de bank woensdag 8 maart schoorvoetend aankondigde dat ze geldproblemen hadden, kwam er dan ook onmiddellijk een flinke bankrun op gang.
Het nieuws over de grote verliezen verspreidde zich als een lopend vuurtje en in amper 24 uur tijd werd er voor maar liefst $42 miljard (oftewel 25% van alle SVB deposito’s) door klanten opgenomen uit de bank, een ongezien bedrag. Tegen de avond van diezelfde dag werd duidelijk dat het bedrijf insolvabel was. Op vrijdag 10 maart nam de Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) het roer over bij het teloorgegane SVB.
