Na de advocatenkantoren Mossack Fonseca in 2016 (Panama Papers) en Appleby in 2017 (Paradise Papers) zijn we nu toe aan het derde grote offshore corruptieschandaal, de Pandora Papers, dat geheime informatie van maar liefst 14 kantoren naar buiten brengt. Kapitaalkrachtige bedrijven en personen die offshore constructies gebruiken voor het omzeilen van belastingen zijn schering en inslag, en ook deze keer passeren vele bekenden de revue. Zo kon Tony Blair voor maar liefst 312.000 Britse Pond aan belastingen ontduiken via een zogenaamd postbusbedrijf (een bedrijf dat enkel bestaat in naam) op de Britse Maagdeneilanden. Ook 1.217 Belgen worden vernoemd, waaronder KBC-topman Theo Roussis (die eerder al via een minnelijke schikking een boete van 600.000 euro betaalde voor insider trading met KBC aandelen) en de vermogende Solvay familie die voor tientallen miljoenen Euro’s aandelen herbergt in Panama. Andere internationale kleppers op de lijst: Abdullah I (Koning Jordanië), Andrej Babis (Premier Tsjechië), Uhuru Kenyatta (President Kenia), Guillermo Lasso (President Ecuador) en Volodymyr Zelenski (President Oekraïne). De rode draad doorheen al deze onthullingen is zonder twijfel het financiële hart van Londen en zijn 14 offshore jurisdicties (Maagdeneilanden, Bermuda en de Kaaimaneilanden om er een paar te noemen), die de restanten vormen van het vroegere Britste imperium. Toen het Verenigd Koninkrijk na de Tweede Wereldoorlog schoorvoetend het privilege van world reserve currency overhandigde aan de VS, zag het zich genoodzaakt om een deel van haar internationale macht te redden via alternatieve, meer verhulde strategieën. Zo werd het over de jaren heen de globale spilfiguur van clandestiene handel in financiële achterpoortjes en belastingontduiking. Als je meer wilt weten over dit Britse financiële spinnenweb en hoe het te werk gaat, dan is deze fascinerende documentaire zeker een aanrader. De traditionele strijd tegen deze bancaire netwerken is een gevecht tegen de bierkaai, dat is de spijtige realiteit de we onder ogen moeten zien. Het is bijvoorbeeld intriest om vast te stellen dat verschillende Belgen die tegen de lamp liepen in 2016 bij Mossack Fonseca nu doodleuk terug te vinden zijn in de Pandora papers. Het is exact hier dat Bitcoin een uitweg biedt. Bitcoin zorgt voor een “level playing field”, gelijke regels voor eenieder. Om Barack Obama in een interview uit 2016 te parafraseren “Als het mogelijk is om een onbreekbaar cryptografisch systeem te bouwen, dat op geen enkele manier te kraken valt, zelfs niet door overheden, dan zal binnenkort iedereen rondlopen met een Zwitserse bankrekening in zijn broekzak”.
